Bedrijf verkopen: wat houdt het boekenonderzoek (due diligence) in?

Bij het verkopen van een bedrijf komt vrijwel altijd een boekenonderzoek, ofwel due diligence, aan bod. Dit onderzoek is een essentieel onderdeel van het verkoopproces, waarbij de potentiële koper een grondige controle uitvoert op jouw bedrijf. Door deze stap krijgt de koper inzicht in de werkelijke waarde, risico’s en kansen van de onderneming. In dit artikel leggen we uit wat due diligence precies inhoudt, welke onderdelen aan bod komen en hoe je je goed kunt voorbereiden op dit proces.

Wat is due diligence bij het bedrijf verkopen?

Due diligence is een gedetailleerd onderzoek dat plaatsvindt nadat jij en de koper overeenstemming hebben bereikt over de basisvoorwaarden in de letter of intent (LOI). Tijdens dit onderzoek krijgt de koper toegang tot de financiële, juridische en operationele gegevens van jouw bedrijf om een goed onderbouwde beslissing te kunnen nemen over de aankoop. Het boekenonderzoek helpt om eventuele verborgen risico’s op te sporen en om te bevestigen dat de informatie die je hebt verstrekt klopt.

Het doel van due diligence is:

– Risico’s identificeren: Door het analyseren van verschillende aspecten van je bedrijf, kan de koper mogelijke risico’s inschatten en bepalen of er aanpassingen nodig zijn in de deal.
– De waarde bevestigen: De koper wil zeker weten dat de bedrijfswaarde overeenkomt met de overeengekomen prijs en dat de informatie in de LOI klopt.
– Strategische integratie plannen: Het boekenonderzoek helpt ook om te bepalen hoe jouw bedrijf na de overname kan worden geïntegreerd in de structuur van de koper.

Welke soorten due diligence zijn er?

Tijdens het verkoopproces kunnen verschillende vormen van due diligence aan bod komen, afhankelijk van de grootte en complexiteit van je bedrijf. Hier zijn de belangrijkste typen boekenonderzoek:

1. Financiële due diligence

Bij een financiële due diligence worden de financiële gegevens van je bedrijf nauwkeurig onderzocht. Dit deel richt zich op:

– Historische financiële gegevens: Zoals jaarrekeningen, winstmarges, omzetontwikkeling en kasstromen.
– Kostenstructuur: Een analyse van de kosten en uitgaven om de efficiëntie en winstgevendheid te beoordelen.
– Verplichtingen: Het in kaart brengen van schulden, leningen en toekomstige financiële verplichtingen.
– Vooruitzichten en prognoses: De koper wil inzicht in de financiële toekomst van het bedrijf, waaronder winstverwachtingen en groeimogelijkheden.

2. Juridische due diligence

Bij een juridische due diligence worden de juridische structuren en verplichtingen van je bedrijf onderzocht. Dit omvat onder andere:

– Contracten en overeenkomsten: Een analyse van contracten met klanten, leveranciers, partners en medewerkers.
– Intellectueel eigendom: Het controleren van patenten, handelsmerken en auteursrechten die eigendom zijn van jouw bedrijf.
– Vergunningen en naleving: Controle of jouw bedrijf aan alle wettelijke verplichtingen en vergunningseisen voldoet.
– Eventuele rechtszaken: Inzicht in lopende of dreigende rechtszaken, aangezien deze invloed kunnen hebben op de overname.

3. Fiscale due diligence

De fiscale of belastingtechnische due diligence richt zich op de fiscale status van je bedrijf. Hierbij wordt onderzocht of je bedrijf voldoet aan de belastingverplichtingen en of er nog belastingschulden of -risico’s zijn. Het gaat onder andere om:

– Belastingaangiftes en betalingen: Een overzicht van de aangiften en betalingen van de afgelopen jaren.
– Aftrekposten en regelingen: Analyse van gebruikte belastingregelingen en -aftrekken.
– Eventuele geschillen met belastinginstanties: Inzicht in belastinggeschillen en mogelijke naheffingen.

4. Operationele due diligence

In deze fase bekijkt de koper hoe de dagelijkse bedrijfsvoering verloopt en wat de sterke en zwakke punten van het operationele proces zijn. Dit omvat:

– Inkoop en voorraadbeheer: Analyse van de leveringsketen en voorraadbeheer.
– Productieprocessen: Controle op de efficiëntie en kwaliteit van de productie.
– Klantenbestand en klanttevredenheid: Inzicht in de klantrelaties en de mate van klanttevredenheid.
– Medewerkers en HR-beleid: Een onderzoek naar het personeelsbestand, de arbeidscontracten, salariskosten en eventuele vakbondsverplichtingen.

Hoe bereid je je voor op het due diligence proces?

Een goede voorbereiding is essentieel om het boekenonderzoek soepel te laten verlopen. Hier zijn enkele stappen die je kunt nemen:

1. Zorg voor overzichtelijke administratie

Verzamel en organiseer alle benodigde documenten, zoals financiële rapporten, belastingaangiften, juridische contracten en personeelsinformatie. Door deze informatie overzichtelijk te presenteren, maak je het proces eenvoudiger en toon je de koper dat je goed voorbereid bent.

2. Schakel experts in

Een ervaren financieel adviseur, accountant of juridisch expert kan je begeleiden en ondersteunen bij het samenstellen van de benodigde documenten en het beantwoorden van vragen van de koper. Dit kan veel tijd en stress besparen en voorkomt fouten.

3. Wees transparant

Het is belangrijk om open te zijn over eventuele problemen of risico’s. Een transparante houding wekt vertrouwen en voorkomt dat er later verrassingen opduiken die de deal kunnen verstoren.

4. Bereid je medewerkers voor

In sommige gevallen zijn bepaalde medewerkers betrokken bij het aanleveren van informatie voor het due diligence proces. Het is belangrijk om hen goed te informeren en voor te bereiden, zodat zij weten wat er van hen wordt verwacht.

Wat zijn de voordelen van een due diligence voor jou als verkoper?

Hoewel due diligence soms als een intensieve stap kan aanvoelen, heeft het ook voordelen voor jou als verkoper. Een grondige due diligence kan leiden tot:

– Hogere betrouwbaarheid van de transactie: Door een transparant beeld te geven van jouw bedrijf, vergroot je de kans dat de transactie daadwerkelijk wordt afgerond.
– Sterkere onderhandelingspositie: Een gestructureerde en complete documentatie zorgt voor een sterkere onderhandelingspositie en geeft de koper het vertrouwen dat je goed voorbereid bent.
– Inzicht in verbeterpunten: Door het voorbereiden van het boekenonderzoek krijg je vaak inzicht in de operationele en financiële verbeterpunten van je bedrijf, wat mogelijk ook leidt tot een hogere verkoopprijs.

Conclusie

Due diligence is een onmisbare stap bij het verkopen van een bedrijf. Het boekenonderzoek geeft de koper zekerheid over de waarde en risico’s van de onderneming en vormt de basis voor de uiteindelijke beslissing. Door goed voorbereid en transparant te zijn, vergroot je de kans op een succesvolle verkoop.